Klima kullanmak bir sanattır

Havaların ısınması ile klima kullanımları da arttı. Özellikle kamu kurum ve özel işletmelerde neredeyse bir zorunluluk olarak kullanılıyor. Geçtiğimiz 10 Temmuz günü cumhuriyet tarihimizde en çok elektrik tükettiğimiz gün olarak rekor kırdık. Zaten Haziran ayında, geçtiğimiz yılın aynı ayına oranla % 11,3 artış sağladık. Ama 10 Temmuz günü normal tüketim ortalamalarını da aşmış olduk. Açığımızı Gürcistan ve Bulgaristan gibi komşu ülkelerden elektrik alarak kapattık. Ama nereden bakarsak bakalım, sadece biz değil komşu ülkeler de elektriği nükleer ve kömür santrallerinde üretiyor. Yani; iklim değişikliği nedeniyle aşırı sıcaklık artışlarından korunmak için klima gibi enerji canavarlarına yükleniyoruz. Bu da daha fazla elektrik üretmemizi zorunlu kılıyor. Daha fazla kömür yakarak elektrik üretme yolunu seçiyoruz ve bu da atmosfere daha fazla sera gazı salımı anlamına geliyor. Atmosferdeki havayı daha fazla ısıtıyoruz. Tekrar soğutucu kullanıyoruz ve bu kısır döngü bizi bitirene kadar devam ediyor. Onun için bazı pratik uygulamalarla bu süreci yavaşlatma hatta durdurma imkânımız var. Bugün klimalarla ilgili bazı pratik bilgileri sıralamak istedim. Sadece birkaç küçük uygulama ile bu iki olumsuz etkeni olumluya çevirme şansımız var. Klima satın alır iken veya kullanır iken dikkat edeceğimiz o basit kurallar: 1. Klima seçilerken, klimanın takılacağı mekânın özellikleri, hacmi, güneş ışınlarından etkilenme ve yalıtım durumu göz önüne alınmalıdır. Eğer klimayı sadece yaz aylarında soğutma amaçlı kullanmak istiyorsanız o halde mümkün olduğu kadar en az güneş gören (Kuzey, Kuzeydoğu, kuzeybatı vb.) ve en az cam alanına sahip mekân seçilmelidir. Mekânın kullanım saati de mekân ve cihaz seçiminde önemlidir. Eğer gün boyu kullanacaksanız, güneş ışınlarından en az etkilenen mekânı seçmelisiniz. Eğer akşam kullanacaksanız, dış cam alanı en az olan ve çok büyük olmayan bir mekânı seçebilirsiniz. 2. Klima; kullanılacak mekânın kapasitesine göre seçilmelidir. Özellikle ihtiyaçtan büyük kapasiteli cihazlar enerji israfına neden olabilmektedir. 3. Klima cihaz seçimi ve satın alma aşamasında, satıcı firmanın bünyesindeki makina mühendislerinden görüş ve öneri almak, önerilen cihazların hangi seçim kriterine göre önerildiğini sorgulamak tüketicinin başvurması gereken yöntemlerdir. 4. Enerji verimliliği yüksek "A Tipi" cihazların tercih edilmesi ilk yatırım maliyeti yüksek olsa da enerji tasarrufu yaparak uzun vadede tüketici lehine sürekli kazanç sağlayacaktır. Split klima satın alırken dikkat edilecek en önemli husus COP (coeficient of performense) ve EER (energy efficiency ratio) diye tabir edilen enerji performans değerleridir. Cihaz satın alırken bu değerlerin 3.0 ve yukarı olması cihazın enerji performansı açısından önemlidir. 5. Split klimalar iç ortamdan aldıkları enerjiyi dış havaya verdikleri için, cihazın performansı dış ortam sıcaklığına göre değişmektedir. Bu nedenle özellikle kışın soğuk (dış hava sıcaklığının 7 °C`nin altına düştüğü) havalarda "heat pump" tipi cihazların performansları düşmektedir. Cihaz satın alırken dış hava sıcaklığına göre performans değerlerinin cihaz katalogundan kontrol edilmesi, klima cihazlarının çalıştırılması sırasında ve sonrasında (özellikle soğuk kış günlerinde) bir sorun yaşanmaması açısından önemlidir. 6. Kış için konfor sıcaklığını 20-22 °C olarak, yaz için ise dış hava sıcaklığından 10 °C daha düşük sıcaklık değerine ayarlamak (Örneğin dış sıcaklık 36 °C iken iç ortam 26 °C) yeterli olacaktır. Klima cihazlarının sıcaklık iç ünite ayarları, insan sağlığı ve konfor açısından 24 °C`nin altına düşürülmemelidir. Cihazı konfor sıcaklığına ayarlayarak kendi kontrol sistemi ile ortam havasını istenen sıcaklık değerine getirmesini beklemek en doğru yöntemdir. Bir an önce ortamı soğutmak veya ısıtmak amacıyla en düşük ya da en yüksek sıcaklık değerine ayarlamak, sağlık açısından risk taşıdığı gibi enerji israfına da neden olmaktadır. 7. Cihazın dış ve iç ünitesinin sürekli temiz ve bakımlı olması cihaz kapasitesinden her zaman tam olarak faydalanmanızı sağlar. Bunun için özellikle iç ünitenin, hava filtresinin ve dış ünitenin serpantinleri sık sık toz vb.`den temizlenmeli, hatta yıkanmalıdır.